16.4.07

Satranç Tarihinin Oynanmamış En Güzel Kombinezonu!


Satranç tarihinde pek çok şaşırtıcı kombinezon satrançseverler için büyük haz kaynağı olmuştur ve hangi kombinezonun gelmiş geçmiş en iyi kombinezon olduğu kişiye göre değişir. Bu konuda benim kişisel tercihim Kasparov-Topalov 1999 oyunu. Pek çok kişi farklı oyunlar önerecektir şüphesiz. Yalnız acaba satranç tarihinin oynanmamış en çarpıcı kombinezonu olmaya hangi oyunlar aday olabilir? İşte benim kişisel tercihim: Sunye-Kasparov 1981 oyunu 41...Af3+ hamlesine oyunda Sunye 42.Şf1 kaçar ve Kasparov güzel bir kombinezonla oyunu kazanır. Gerçek güzellik ise 42.Şh1 hamlesinden sonra gizlidir. İddialı oyuncular bakalım kombinezonu görebilecek mi?





42...Fxe3! 43.fxe3 bunu görenler sevinmekte acele etmesin. Önemli olan şimdi ne yapacağınız.














43...Kdxg2!! Veriyoruz Kaleyi ama neden? 44.Axg2 sonrasında siyahın taşı kalmaz neredeyse!














Ve kombinezonun doruk noktası 44...Kg3!! Arap Matına çare yok. Tehdit 45...Kxh3 mat ve eğer g2'deki at kıpırdarsa o zaman da 45...Kg1 Arap Matı gelir. Beyaz tüm taş üstünlüğüne rağmen matı engelleyemiyor. İşte bence satranç tarihinde oynanamamış en güzel kombinezon işte bu. Siz ne dersiniz, haksız mıyım?

14.4.07

Tarihi gerçek: Taimanov neden Fischer'e 6-0 kaybetti

1971 yılında dünya şampiyonluğu yolunda ilerleyen Fischer karşısında tüm hazırlıklara rağmen Taimanov'un 6-0 gibi inanılmaz bir skorla kaybetmesi Ruslar için adeta bir soğuk duştu. Utanç içinde ülkesine dönen Taimanov, hemen "Spor Komitesi" tarafından sorgulandı. Sonrasında ise sudan bir sebeple hem satranç arenasından hem de ünlü bir piyanist olmasına rağmen sahnelerden uzaklaştırıldı. Ülkemizde yıllarca Milli takım antrenörlüğü yapan ve Fischer ile olan maçta ve maç öncesinde kampta Taimanov'un yardımcılığını yapan GM Vasiukov, şaşırtıcı ve hiçbir yerde bilinmeyen gerçeği sayılı satranççılara özel bir sohbette açıkladı. Taimanov kamptan önce aşık olmuş ve boşanma aşamasına gelmişti. Bu sebeple de ne hazırlık esnasında ne de maç esnasında konsantre olamamıştı. İki kadını birden nasıl idare edeceğini dert eden bir erkeğin herhangi birşeyde başarılı olmasına imkan var mı ki? Ben açıklamayı mantıklı buldum ama merak ettiğim konu şu: Yarı final maçında 6-0 yenilen Larsen de mi aynı dertten muzdaripti acaba?

Rusların Fischer'e nasıl hazırladığını ve maçın gelişimini görün: Vancouver 1971

Burada da Spor Komitesi Taimanov'un ve yardımcılarının ifadesini alırken: Taimanov Sorgulaması

"Luzhin Savunması" veya "Şah Mat"

Vladimir Nobokov'un yazdığı romandan beyazperdeye uyarlanan "Luzhin Savunması" nihayet TV8'de "Şah Mat" adı altında yayınlandı. Gerçekçi satranç sahneleriyle satrançseverlerin beğenisini kazanan filmde Rus Büyükusta Luzhin'i John Turturo başarılı bir şekilde canlandırıyor. Filmin sonunda Dünya Şampiyonu'nu belirleyecek son oyun ajurne edilir (maç sonra devam etmek üzere ertelenir). Tüm satrançseverler maçın sonucunu merak ederken, sinir krizi geçiren Luzhin camdan kendini atarak intihar ediverir. Kahramanımızın kaderi gibi Dünya Şampiyonluğu maçının da sonu belli olmuştur. Kocasını kaybetmesinin üzüntüsünü yaşamakta olan Natalia Luzhin'in paltosundaki analizleri görünce hakemlere başvurur ve maçı tamamlamayı talep eder. Maç saatinde satranç bilmediği halde, Natalia sakin bir şekilde hamleleri oynamaya başlar.





Diagramdaki konumda 43...Ke3+ ajurne hamlesi oynanır. 44.Şg4 f5+ 45.Şg5 Şg7! (tehdit Fe7 mat) 46.Ad5 ve sonraki diyagram oluşur (tek hamle)







Beyaz son hamlesiyle ...Fe7 tehdidini engeller ama şimdi Natalia 46...Kh3!! oynar ve taşı elinden bırakmadan önce rakibni iyice bir süzer. 47.gxh3 h6 48.Şh4 Ff2 ve mattır! Bu konum da son diyagramda görülüyor.






İşte mat konumu! Filmin satranç danışmanı GM Jonathan Speelman sayesinde oldukça gerçekçi satranç sahnelerini izlemenin keyfini yaşadık.

13.4.07

Kasparov'la fotoğraf çektirmenin dayanılmaz mutluluğu


2004 yılında Çeşme'de düzenlenen Avrupa Takımlar Şampiyonası'nda Eczacıbaşı takımı olarak biz de vardık. Turnuva başlı başına bir heyecan ama son günlere doğru Kasparov ile fotoğraf çektirebilme yarışı da ayrı bir olaydı. Kasparov turnuvada kötü gidiyordu, geldiği ilk gün sadece çocuklarla resim çektireceğini söylemişti. Turnuva devam ederken resim çektirmek teklif dahi edilemezdi. Nihayet son gün geldi. Kasparov Huzman ile berabere kaldı. Tabii ki beyaz taşlarla tatminkar olmayan bir sonuç. Kasparov dahil herkesin yemek yediği salonda Emre Can'ın annesi Gökseli hanım herkesin şaşkın bakışları açısında Kasparov'un yanına gitti ve geri resim çektirme sözüyle döndü. Oysa Kasparov'un kitabını çeviren Ziya Ahmedov Kasparov'un annesi ile samimiyeti ilerletiyor. Artema'dan Sunay Chobanov, Kasparov'un işkadını sevgilisiyle (O zamanlar Kasparov kuzenim diyordu ama kimse yutmadı zaten) ticari bağlar kurarak resmi garanti etmeye çalışıyordu. Sonuçta resmi çektirmemizi sağlayan bir kadının cesareti oldu.

Fotoğraftakiler soldan sağa Emre Can, Eczacıbaşı Takımı Yöneticisi Reşat Alatalı, Murat Eczacıbaşı (Faruk Eczacıbaşı'nın oğlu), Kasparov (tanımayan hemen çıksın), Sunay Chobanov, Ziya Ahmedov, Selim Gürcan ve GM Vasiukov.

Bu arada son gün Kasparov herkes ile resim çektirdi. Beklenenin aksine oldukça sempatik birisiymiş.

Eyvah! Oğlum satranççı mı oluyor?

Genelde satranççı babaların çocukları satrancı sevmez. Bir şekilde satrancı öğrenirler ama genelde maya tutmaz. IM Suat Soylu epey ilgilenmesine rağmen oğlu onun yolundan gitmek istemedi. Üstelik epey bir ilerleme kaydettiği halde. 2000 yılında İstanbul Olimpiyatı'nda bizi temsil eden Zeki Sayber de oğluna satranç öğretmişti. Gerçi Sayber o kadar iddialı değildi ama ordan da turnuva satranççısı çıkmadı. Eski Türkiye Şampiyonu Ateş Ülker'in çocukları da devam ediyorlar oynamaya ama çok iddialı değiller. Belki de en iyisi bu! İlla herkes şampiyon olmak zorunda değil ki! Neyse lafı uzatmayalım. Yandaki "tosun" oğlum Mert Gürcan. Annesi Özge Gürcan (Özkan) eski bir milli satranççı. Babası ise tam zamanlı olarak satrançla ilgilenen eski milli oyuncu, satranç antrenörü ve yazarı. Şimdiden düşünmeye başladık. Acaba oğlumuz satranççı olur mu? Tabii ki satrancı öğrenecektir ama ya ciddi bir ilgi gösterirse ne olacak? Velilerin çektikleri sıkıntıları görünce "tosun"un çekeceği sıkıntıları düşünmeye gelmiyorra. Turnuva turnuva dolaşacaksınız, iyi hocalar bulacaksınız (terzi kendi sökünü dikemez), bir sürü para harcayacaksınız vesaire de vesaire. Şimdiden daraldım düşününce bunları. En iyisi olmasın satranççı ya.

Not: Mert Erdoğdu ona olan hayranlığımdan dolayı oğluma Mert ismini verdiğimi söyleyip duruyor. İsmi benzesin de huyu benzemesin bari dedik sadece.

Avrupa Şampiyonası'nda Emre Can Fırtınası

17 yaşındaki milli takım oyuncumuz IM Emre Can Avrupa Şampiyona'sında harika bir performans sergilemeye devam ediyor. 9 tur sonunda toplam 5 puanda. GM Atalık, IM Atakişi, IM Erdoğdu gibi oyuncular ise 4,5 puandalar. Son turda Emre Can GM Cvitanyenerek bu seviyede bir turnuva için harika sayılabilecek bir puana ulaştı. Büyük olasılıkla Emre Büyükusta normu şansına sahiptir. Bu performansının devam etmesini diliyorum. Artık yeterince IM'miz var. Sıra artık GM'lere sahip olmaya geldi. Bu arada www.emrecan.com.tr Can'ın kişisel sitesi.